ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑΣ
 

Καλαθοπλεκτική / Ψαθοπλεκτική

Η καλαθοπλεκτική ως απλή τέχνη είναι ένας από τους παλαιότερους κλάδους της χειροτεχνίας που ελάχιστα αλλοιώθηκε μέσα στο πέρασμα του χρόνου και χρησιμοποιείται έτσι μέχρι σήμερα. Μέχρι πρόσφατα η κατασκευή καλαθιών στις αγροτικές περιοχές ήταν μια τέχνη που την γνώριζαν σχεδόν όλοι, άντρες, γυναίκες και παιδιά. Η γνώση της τέχνης της καλαθοπλεκτικής ήταν απαραίτητη. Τα καλάθια συνήθως τα κατασκεύαζαν για πρακτικές καθημερινές ανάγκες όπως τη συλλογή και μεταφορά γεωργικών προϊόντων. Τα διάφορα μεγέθη, σχήματα και τεχνικές ήταν ανάλογα με τη χρήση του αντικειμένου και το υλικό που χρησιμοποιούσαν για τη κατασκευή του. Στην Κύπρο υπάρχουν διάφορα υλικά καλαθοπλεκτικής/ψαθοπλεκτικής που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα. Τα περισσότερα βρίσκονται κοντά σε ποταμούς ή τρεχούμενα νερά. Απ΄ όλα τα υλικά εκείνο που βρίσκει κανείς εύκολα είναι το καλάμι. Είναι εύκολο στη χρήση του γιατί όταν φουσκώσει μαλακώνει και μπλέκεται σχετικά εύκολα. Ένα άλλο υλικό είναι η βέργα η οποία χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το καλάμι ή και μόνη της για πιο στερεά και ανθεκτικά είδη καλαθιών.Άλλα υλικά που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα είναι οι «βρούλλοι», το «σαμάτζι», οι «βελονίες», το «φλούδι» και τα «σκλινίτζια», είδη βούρλων που αναπτύσσονται σε υγρότοπους. Με τα υλικά αυτά κατασκευάζουν μέχρι σήμερα διάφορα αντικείμενα για τη μεταφορά και φύλαξη των προϊόντων τους καθώς επίσης και διακοσμητικά. Επίσης με τα υλικά αυτά ύφαιναν τα ψαθιά που τοποθετούσαν κάτω από το στρώμα των κρεβατιών ή στο πάτωμα. Με τις «ποκαλάμες» εκλεκτά στελέχη σιταριού ειδικής ποικιλίας και τη φοινικιά φτιάχνουν μέχρι σήμερα διάφορα είδη «τσέστων», πανέρια. Οι τσέστοι, ψάθινοι πλεκτοί δίσκοι, χρησιμοποιούνται στο σπίτι για το κόψιμο του φιδέ και του τραχανά, για τη φύλαξη των φλαούνων και για την τοποθέτηση των κουλουριών και των ζυμαρικών. Στους τσέστους ή στα πανέρια τοποθετούσαν επίσης την ενδυμασία της νύφης για να την χορέψουν την ημέρα του γάμου. Μετά τα τραγικά γεγονότα του 1974 πολλά από τα παραδοσιακά κέντρα παραγωγής χάθηκαν, όπως, τα χωριά των περιοχών της Μεσαορίας και Καρπασίας και το Καούτι όπου ύφαιναν τα παραδοσιακά ψαθιά. Παράλληλα, με τη βιομηχανική ανάπτυξη άρχισαν να κατακλύζουν την αγορά βιομηχανοποιημένα προϊόντα τα οποία αντικατέστησαν τα παραδοσιακά, που ήταν φτιαγμένα με τα φυσικά υλικά και έτσι χάθηκαν και άλλα κέντρα παραγωγής, όπως η Κάτω Λακατάμια , ο Αστρομερίτης, ο Ύψωνας κ.α.. Σήμερα κέντρα κατασκευής ειδών καλαθοπλεκτικής είναι το Λιοπέτρι, η Μεσόγι,τα Λειβάδια και οι Τρούλλοι για τα είδη με καλάμι, το Ακρωτήρι για τα είδη με βούρλα, τα χωριά του Ακάμα και Πάφου για τα είδη με τα στελέχη σιταριού και ορισμένα ορεινά χωριά για τα είδη με καλάμι και βέργες. Επίσης ο πολιτιστικός σύλλογος Καπουτίου έχει αναβιώσει τη τεχνική των ψαθιών στις ελεύθερες περιοχές.




  • Ενημερωτικό Έντυπο - Παραδοσιακή Καλαθοπλετική/Ψαθοπλετική

  • Ψαθοπλεκτική



  • Back To Top