ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΧΕΙΡΟΤΕΧΝΙΑΣ
 

Κεραμική

Φοινικωτά


Το Φοινί υπήρξε ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα παραγωγής της παραδοσιακής Αγγειοπλαστικής στην Κύπρο. Βρίσκεται στα Νότια του Τροόδους, μόλις 3 χιλιόμετρα από την Ιερά Μονή Τροοδίτισσας και 6 χιλιόμετρα Δυτικά του ορεινού θέρετρου των Πλατρών. Αποτελεί τη δυτική άκρη των Κρασοχωριών. Οι κάτοικοι του, προοδευτικοί, χαρακτηρίζονται για την εργατικότητα και τη φιλοξενία τους. Τα αγγεία τους, ξακουστά σ’ όλο το νησί είναι όμοια με αυτά του Κόρνου. Η ανάγκη για μεταφορά και αποθήκευση προϊόντων τα κατέστησε απαραίτητα για τις καθημερινές ανάγκες των κατοίκων.
Σημαντική άνθηση γνώρισε η τέχνη αυτή στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Η τέχνη αυτή αποτέλεσε ένα προσοδοφόρο επάγγελμα για μεγάλο αριθμό οικογενειών του χωριού. Εξ’ αιτίας της ανάπτυξης της τέχνης το κατέστησε κέντρο παραγωγής αγγείων και πιθαριών στην περιοχή των Κρασοχωριών. Επίσης έγινε αφορμή για επέκταση της τέχνης στα χωριά Καμινάρια και Άγιο Δημήτριο με κέντρο το Φοινί. Η μορφολογία του εδάφους και τα πετρώδη βουνά της περιοχής σε συνδυασμό με την άμεση εξάρτηση των εισοδημάτων τους από τις καιρικές συνθήκες, είχαν αρνητική επίδραση στους λιγοστούς οικονομικούς τους πόρους. Έτσι ήταν επιτακτική η ανάγκη ενός δεύτερου επαγγέλματος σχετιζομένου με τη αγγειοπλαστική. Κύριος στόχος ήταν βέβαια η αύξηση του οικογενειακού τους εισοδήματος.
Σύμφωνα με γραπτές πληροφορίες της αρχαιολόγου Αγγλικής Πιερίδου οι εξειδικευμένοι τεχνίτες και τεχνίτριες δεν διέμεναν πάντα στο Φοινί. Ταξίδευαν σαν νομάδες τους καλοκαιρινούς μήνες σε κύρια κέντρα παραγωγής κρασιού, όπου κατασκεύαζαν και διέθεταν τα αγγεία τους επί τόπου. Τα πιθάρια ήταν τα σπουδαιότερα είδη της αγγειοπλαστικής τέχνης. Κατασκευαστές τους ήταν οι γνωστοί πιθαρά[δ]ες. Η κατασκευή τους γινόταν εξ’ ολοκλήρου με το χέρι χωρίς τη χρήση του πρωτόγονου τροχού, του γυρισταριού. Σύμφωνα με την αρχαιολόγο Αγγελική Πιερίδου, πιθάρι κατασκευασμένο με τον ίδιο τρόπο έχει εντοπισθεί στον οικισμό Αμπελικού [Πρώτη Εποχή του Χαλκού-2000 π.Χ.]. Η τέχνη αυτή επέζησε δια μέσου των αιώνων άγραφη μεταφερόμενη από γενεά σε γενεά μέχρι τις μέρες μας.
Σήμερα η τέχνη αυτή στη κοινότητα του Φοινιού και στα άλλα περίχωρα έχει περιορισθεί. Δεν κατασκευάζουν πια τα μεγάλα πιθάρια, γιατί η κατασκευή τους είναι δύσκολη και η χρήση τους έχει περιορισθεί. Κατά τους μήνες του καλοκαιριού οι λιγοστές τεχνίτριες ασχολούνται με την κατασκευή χρηστικών και διακοσμητικών αγγείων.











Back To Top